Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden door de Duitse bezetter meerdere bunkers gebouwd in de duinen. Enkele bunkers zijn nog in gebruik als opslagruimte. Ook het bunkersmuseum aan de Prins Bernhardweg is gehuisvest in een voormalige bunker. De Wassermann aan de Prins Bernhardweg (foto boven) en de andere bunkers maakten onderdeel uit van de zogeheten Atlantikwall.
De Atlantikwall die de Duitsers bouwden, was in feite een betonnen ‘muur’ die een geallieerde aanval via de Atlantische Oceaan en de Noordzee onmogelijk moest maken. Langs de hele kust van Frankrijk, België en Nederland kwamen enorme betonen gevaarten waarin Duitse verdedigingstroepen zich konden verschansen en van waaruit op aanvallers zou kunnen worden geschoten. Voor de bouw waren veel bouwvakkers en schilders nodig en veel bouwbedrijven om die kolossale blokken aan te leggen. De coördinatie van het werk was in handen van de Organisation Todt, een soort staatsbouwbedrijf dat ook actief was bij de bouw van concentratiekampen. De Atlantikwall zou in totaal 14.000 bunkers bevatten, waarin 17 miljoen ton beton was verwerkt en 1,2 miljoen ton staal. Het was de grootste verdedigingslijn uit de wereldgeschiedenis. Alles moest wijken voor de voortgang van dit mega-project; er kwam in de loop van de oorlog een bouwstop voor alle niet-militaire projecten en op het eind van de oorlog ging 90% van de cementproductie in Nederland naar de Wehrmacht.
De bouw van de Wassermann
Het hoogste duin van het eiland (Poemelsduin) werd eerst afgegraven tot de hoogte van het wegdek van de Prins Bernhardweg. Daarna werd de bunker opgebouwd (foto links). Vervolgens werd het duin rondom de bunker weer aangebracht (circa 17 meter hoog). Op de bunker zou dan een radarsysteem (‘de Wassermann’) komen, geconstrueerd in een ongeveer 40 meter hoge stalen cilinder. Echter toen de bunker klaar was, paste de mast niet in de daarvoor aangebrachte sokkel. Sabotage? In ieder geval heeft het systeem nooit gewerkt. Uiteindelijk heeft de bunker geen enkele rol gespeeld in de Duitse luchtverdediging. De bouw van de Wassermann duurde in totaal negen maanden. De bouw van de bunker – en van het ‘Schlei-dorp’ (zie hieronder) werd verricht door aannemersfirma Kool & Wildeboer uit Groningen.
Bunkerdorp Schlei
Aan het einde van de Prins Bernhardweg bouwden de Duitsers een compleet dorp (Schlei; zie ook video verderop). Het dorp bestond uit bunkers, radarinstallaties, luchtafweergeschut en gecamoufleerde barakken. Er werden 200 bouwvakkers van de vaste wal aangetrokken om de bunkers te bouwen. Bouwmateriaal werd met schepen aangevoerd, gelost bij de oude veerdam (foto onder) en vervolgens met een aangelegd smalspoor van ruim 5 kilometer naar het bunkerdorp gebracht.
Foto onder: Waarschuwing aan leraren school.
Foto onder: Deel van het Schlei-dorp.
Vanaf de Wassermann loopt een voetpad naar begraafplaats Vredenhof.
Meer informatie in bunkermuseum ‘Schlei’
Meer informatie vindt u in bunkermuseum ‘Schlei’ aan het einde van de Prins Bernhardweg. Het museum verhaalt over het eiland ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Het museum is open op woensdag- en zondagmiddag van 13.00 tot 16.00 uur.
Terras op de bunker
In vroeger tijden was er op de bunker een terras om onder het genot van een drankje van het uitzicht te genieten.
Het terras op de bunker werd geëxploiteerd door Hotel De Vries (het huidige Hotel van der Werff). Foto rechts: Advertentie van Hotel de Vries in de Dorpsbode van augustus 1950.
De Flankbatterie
Behalve de bunker Wassermann en de bunker die als museum is ingericht, bestaat er nog een groepje bunkers, de zogeheten Flankbatterie. Deze ligt in de duinen nabij het strandhotel Noderstraun. Een van die bunkers vlakbij het strandhotel (foto rechts) is uitgegraven en daarmee weer toegankelijk voor het publiek. De overige bunkers zijn gemakkelijk te vinden. U gaat het fietspad op rechts naast strandhotel Noderstraun. Dit pad gaat richting badstrand en komt uiteindelijk uit bij strandpaviljoen De Marlijn. Ongeveer 200 meter dit pad op kunt u in de duinen al een deel van de bunkers zien liggen.
Op Waddenverhuur vind je alles wat te maken heeft met recreatie rond het waddengebied. Bezoekers kunnen accommodaties rechtstreeks bij de eigenaren boeken zonder tussenkomst van een 3e partij.
